Het Forum voor Praktijkgericht Onderzoek heeft in 2010 een gedragscode opgesteld voor praktijkgericht onderzoek in het hbo. Deze code is door de toenmalige HBO-Raad vastgesteld. Iedereen in het hbo die onderzoeksactiviteiten verricht dient zich te houden aan de volgende vijf regels:
1. Onderzoekers aan het HBO dienen het professionele en maatschappelijke belang.
Zij leveren een bijdrage aan de professie en het betreffende beroepenveld en zetten zich in voor het publieke belang. Zij richten zich op relevante thema’s en problemen uit de beroepspraktijk en op creatieve, innovatieve en toepasbare oplossingen voor de praktijk. Ze leveren een bijdrage aan kennis- en theorieontwikkeling, stimuleren kenniscirculatie naar praktijk en onderwijs en streven ernaar resultaten toegankelijk te maken volgens de principes van Open Access[1].
2. Onderzoekers aan het HBO zijn respectvol.
Zij houden rekening met rechten, belangen, privacy, zienswijzen, opvattingen, theorieën en methoden van betrokkenen en van collega onderzoekers. Ze leven de regelgeving en protocollen na die in het vakgebied gelden voor het doen van onderzoek. Als onderzoek met mensen of dieren enig risico oplevert, moet het belang van het onderzoek het nemen van dat risico rechtvaardigen. In dat geval wordt externe deskundigen om advies gevraagd.
3. Onderzoekers aan het HBO zijn zorgvuldig.
Zij nemen meerdere wetenschapsopvattingen en daarmee samenhangende vormen van onderzoek in overweging, de beschikbare onderzoeksmethoden en de methodologische regels die daarbij horen, alsook de onderzoeks- en beroepsethiek en de waarden die binnen het vakgebied gelden. Ze maken gebruik van reeds beschikbare kennis uit praktijk en wetenschap. Zij rapporteren juist, compleet, nauwkeurig en navolgbaar. Zij nemen in overweging de wenselijkheid de data zorgvuldig te bewaren en zorgen dat de intellectuele eigendomsrechten van data, resultaten en innovaties goed zijn geregeld.
4. Onderzoekers aan het HBO zijn integer.
Zij zijn kritisch ten aanzien van in de praktijk gehanteerde opvattingen en probleemdefinities, onafhankelijk in hun methodische keuzes en eerlijk over de bronnen die ze gebruiken. Ze zijn aanspreekbaar op hun gedrag tijdens het uitvoeren van onderzoek, autonoom in hun analyses en onpartijdig in hun rapportages.
5. Onderzoekers aan het HBO verantwoorden hun keuzes en gedrag.
Zij verantwoorden zich over de relevantie van het gekozen thema, de keuze van het onderzoeksontwerp en gehanteerde methoden en de beperkingen daarvan, de zorgvuldigheid van de uitvoering, de onderbouwing van de conclusies, de gehanteerde bronnen, de implementatie in de praktijk alsmede de doorwerking in het onderwijs.
Zie ook de volledige gedragscode.
Er is ook een Engelstalige versie van de gedragscode.
[1] Open Access (OA) van onderzoeksresultaten betekent dat onderzoeksresultaten digitaal, online, gratis en vrij van de meeste auteursrechtrestricties beschikbaar zijn.